Lietuvos mokslų akademijos Leidybos skyrius
    Tel. +370 5 2626851, +370 5 2613620 El. paštas leidyba@lma.lt
Menotyra / Studies in Art

ISSN 1392-1002
ISSN 2424-4708 (online)

2013 m. Nr. 1

Śladami Paców. Rzecz o kościele w Różance | The traces of Pac: some facts about the church in Różanka
Katarzyna UCHOWICZ

Prześledzenie historii kościoła parafialnego w Różance zaowocowało odkryciem i uporządkowaniem szeregu nieznanych dotychczas faktów rzucających nowe światło na mecenat magnacki Wielkiego Księstwa Litewskiego. Oczywiste są związki opisywanej budowli z rodziną Paców, na pierwszy rzut oka potwierdzone przez odciśnięty niczym pieczęć herb Gozdawa pod koroną hrabiowską w szczycie fasady. Opracowany na zlecenie ostatniego sukcesora miejscowości, generała Ludwika Paca projekt przebudowy barokowego kościoła w stylu neogotyckim przez architekta włoskiego pochodzenia Henryka Marconiego posłużył za punkt wyjścia do wnikliwej analizy formy architektonicznej budowli oraz dziejów kościoła. Przyjęta strategia metodologiczna pomogła w historycznym rozwarstwieniu bryły, stała się także podstawą do zrewidowania opinii o jednym z najbardziej znanych XIX-wiecznych architektów. Współpraca artysty oraz zleceniodawcy zafascynowanego malowniczym neogotykiem, zaowocowała realizacją plasującą się na wysokim poziomie artystycznym. W architekturze kościoła różaneckiego widoczne są wyraźnie inspiracje późnośredniowieczną architekturą włoską skomponowaną w oparciu o lokalną tradycję budowlaną z wykorzystaniem nowatorskich materiałów, takich jak cement portlandzki. Artystyczną rangę świątyni podnoszą elementy wyposażenia powstałe przy udziale rzeźbiarzy z kręgu Antonia Canovy. Wystrój wnętrza, uzupełniony w dwudziestoleciu międzywojennym, opracowali artyści związani z Wileńskim Towarzystwem Artystów Plastyków.

: kościół parafialny pw. ŚŚ. Apostołów Piotra i Pawła w Różance, sztuka sakralna, mecenat magnacki, Michał Kazimierz Pac (1624–1682), Józef Pac (†1797), Ludwik Pac (†1835), architektura barokowa, rzeźba klasycystyczna, Carlo Aureli, Cinci

Numeriai:

2016 - T.23
Nr.1, Nr.2, Nr.3, Nr.4

2015 - T.22
Nr.1, Nr.2, Nr.3, Nr.4

2014 - T.21
Nr.1, Nr.2, Nr.3, Nr.4

2013 - T.20
Nr.1, Nr.2, Nr.3, Nr.4

2012 - T.19
Nr.1, Nr.2, Nr.3, Nr.4

2011 - T.18
Nr.1, Nr.2, Nr.3, Nr.4

2010 - T.17
Nr.1, Nr.2, Nr.3, Nr.4

2009 - T.16
Nr.1-2, Nr.3-4

2008 - T.15
Nr.1, Nr.2, Nr.3, Nr.4

2007 - T.14
Nr.1, Nr.2, Nr.3, Nr.4

2006
Nr.1, Nr.2, Nr.3, Nr.4

2005
Nr.1, Nr.2, Nr.3, Nr.4

2004
Nr.1, Nr.2, Nr.3, Nr.4

2003
Nr.1, Nr.2, Nr.3, Nr.4

2002
Nr.1, Nr.2, Nr.3, Nr.4

2001
Nr.1, Nr.2, Nr.3, Nr.4